Las Prudnicki


Las Prudnicki to urokliwy kompleks leśny położony na południe od miasta Prudnik, stanowiący środkowo-północną część malowniczych Gór Opawskich. Jest to obszar znajdujący się w powiecie prudnickim w województwie opolskim.

Wschodni fragment tego lasu wchodzi w skład Parku Krajobrazowego Góry Opawskie, co czyni go ważnym elementem ochrony naturalnych krajobrazów tego regionu. Las Prudnicki leży w granicach administracyjnych miasta Prudnik oraz okolicznych sołectw, takich jak Dębowiec i Trzebina.

Warto zauważyć, że historycznie lasy miejskie Prudnika rozciągały się po Biskupią Kopę, obejmując tereny wsi Jarnołtówek oraz Pokrzywna, co świadczy o bogatej historii tej okolicy oraz jej znaczeniu w kontekście leśnych zasobów regionu.

Geografia

Las Prudnicki to miejsce o niezwykle bogatej geografii, gdzie najwyższym szczytem jest Długota, osiągająca 457 m n.p.m. Wśród innych interesujących wzniesień wyróżniają się:

  • Wróblik (396 m n.p.m.),
  • Kobylica (395 m n.p.m.),
  • Kraska (391 m n.p.m.),
  • Okopowa (388 m n.p.m.),
  • Zajęcza Kępa (383 m n.p.m.),
  • Sępik (356 m n.p.m.),
  • Święta Góra (354 m n.p.m.),
  • Zbylut (353 m n.p.m.),
  • Kapliczna Góra (320 m n.p.m.),
  • Kozia Góra (316 m n.p.m.).

Wschodnia część tego lasu skrywa Ziębią Dolinę, znaną również jako Dolina Marii, natomiast w centralnej lokalizacji znajduje się Dębnicka Dolina. Przepływające przez ten malowniczy obszar cieki wodne to m.in. Graniczny Potok, Trzebinka, a także Moszczaniecki.

Warto zaznaczyć, że Las Prudnicki jest najdalej na wschód wysuniętą częścią Parku Krajobrazowego Góry Opawskie, a pod jego ochroną znajduje się Nadleśnictwo Prudnik. Większość tego obszaru leży w granicach gminy Prudnik, a jedynie wschodni fragment obejmuje gminę Lubrza.

Historia

W Lesie Prudnickim można odnaleźć trzy istotne grodziska. Już w średniowieczu na wzniesieniu zwanym Okopową mieścił się niewielki gród rycerski, który pełnił funkcję strażnicy. W 1905 roku przeprowadzono tutaj badania archeologiczne, które zaowocowały odkryciem zwęglonych pni drzew, glinianych naczyń oraz spopielonych kości. Osada była otoczona częstokołem, a wewnątrz znajdowały się drewniane chaty oraz potężna, kamienna budowla. Z wysokości wieży strażnik mógł bacznie obserwować rozległą dolinę Złotego Potoku oraz zakole rzeki Prudnik. Kolejne grodzisko zlokalizowane w Dębnickiej Dolinie zaznaczane jest na niemieckich mapach jako „Schlossplatz”, co można przetłumaczyć jako „miejsce zamku” lub „plac zamkowy”. Jest to typowe średniowieczne grodzisko w kształcie stożka, dobrze zachowane. W obrębie kwadratowej wyniosłości prawdopodobnie znajdowała się drewniana wieża, a otaczające ją wały były osłonięte palisadą z trzech stron, podczas gdy od czwartej strony grodzisko bronił strumień. W 1998 roku Andrzej Dereń odkrył trzecie grodzisko, które było pozostałością nowożytnego obozowiska obronnego, związanym z wojną trzydziestoletnią lub wojnami śląskimi. Jedna strona tego grodziska, od kierunku szczytu Okopowej, była wzmacniana dużym, nieregularnym rowem. Grodziska na Okopowej były przez Niemców określane mianem „Szwedzkich Szańcami”.

Obszar leśny pokrywający wzniesienia Gór Opawskich, usytuowany na południowy zachód od Prudnika, niegdyś należał do miasta Prudnika. W przeszłości wiele miast posiadało lasy w pobliżu swoich granic, które użytkowane były głównie w celu pozyskiwania drewna na potrzeby opału oraz budowy domów i innych budowli. Miasto Prudnik dostrzegło wówczas korzyści płynące z posiadania lasu, wskutek czego systematycznie przejmowało okoliczne obszary leśne, a następnie uzyskało największe lasy komunalne na Górnym Śląsku, rozciągające się na około 3400 hektarów. W lasach w rejonie Dębowca, część została przekazana Prudnikowi już w 1388 i 1430 roku, a resztę nabyto w 1597 roku. Całkowita powierzchnia miejskich lasów obejmowała kompleks leśny na północny wschód od Rudziczki, Las Prudnicki między Wieszczyną a Trzebiną, lasy na stokach Zamkowej Góry, Olszaka w okolicach Pokrzywnej, a także wzgórze Szyndzielowej Kopy, z wyjątkiem niżej położonych wschodnich zboczy. Lasy okoliczne znajdowały się w posiadaniu Prudnika od 1596 roku aż do czasów nacjonalizacji. Wcześniej, przed 1596 rokiem, lasy były związane z Prudnikiem od czasów średniowiecznej kolonizacji, przynależąc do dóbr zamku prudnickiego, stając się tym samym częścią okręgu prudnickiego. Posiadanie miejskich lasów miało istotne znaczenie dla działalności gospodarczej miasta oraz jego rozwoju.

Od XIX wieku las ten pełnił również rolę turystycznego zaplecza, jednak po 1945 roku jego funkcjonalność uległa osłabieniu. W latach 1752–1753 na Kaplicznej Górze wzniesiono sanktuarium Matki Bożej Bolesnej. Natomiast w 1866 roku zakon franciszkanów zbudował na wschodnim krańcu Lasu Prudnickiego kościół św. Józefa. Osiemnaście lat później, w 1883 roku, Morawsko-Śląskie Sudeckie Towarzystwo Górskie zrealizowało na szczycie Okopowej budowę pierwszej wieży widokowej w Sudetach. W 1903 roku na zachodnich stokach Okopowej wzniesiono schronisko turystyczne znane jako „Szwedzki Szaniec”. Budynek z wieżą pełnił funkcję restauracji i hotelu, a także był określany mianem sanatorium. W 1911 roku na szczycie Kobylicy postawiono pomnik Josepha von Eichendorffa.

W okresie między marcem a majem 1945 roku, na północnym zboczu Wróblika rozbił się sowiecki samolot produkcji amerykańskiej Douglas DB-7, a w 2002 roku odnaleziono pozostałości wraku, w tym fragmenty poszyć i elementy pocisków. Po zakończeniu II wojny światowej, w 1945 roku, w Lesie Prudnickim ukrywali się członkowie organizacji Werwolf. Na miejscu, gdzie wcześniej stało schronisko „Szwedzki Szaniec”, które zostało wysadzone, powstały wojskowe magazyny broni dedykowane dla prudnickiej jednostki.

Przyroda

W obrębie Lasu Prudnickiego możemy spotkać różnorodne siedliska ekologiczne, wśród których dominującą formacją są lasy mieszane. W większości składają się one z kwaśnych buczyn oraz świerczyn, które tworzą unikalny mikroklimat sprzyjający różnorodności biologicznej.

W tym urokliwym obszarze odkryjemy również trzy niezwykle cenne pomniki przyrody ożywionej, które mają swoje pochodzenie sprzed wielu lat:

  • Dąb szypułkowy – liczący sobie 270 lat, z imponującym obwodem wynoszącym 545 cm,
  • Dąb szypułkowy – nieco starszy, mający 420 lat oraz obwód 562 cm,
  • Daglezja – 170-letnie drzewo z obwodem 360 cm.

Pomniki te znajdują się w okolicy Dębowca, przyciągając miłośników natury oraz badaczy przyrody, którzy mogą podziwiać ich majestatyczność oraz zwracać uwagę na potrzebę ochrony takich cennych zasobów naturalnych.

Turystyka

Las Prudnicki to miejsce, które przyciąga turystów różnorodnymi szlakami, które prowadzą przez piękne tereny leśne. Warto zaznaczyć, że istnieje kilka tras, które można odkrywać:

  • Główny Szlak Sudecki – prowadzi przez Las Prudnicki od zachodniej strony, obejmując główne szczyty, takie jak Długota, malowniczą miejscowość Dębowiec oraz Kobylicę. Następnie prowadzi do Świętej Góry i w dalszej kolejności do Sanktuarium św. Józefa, kończąc w centrum Prudnika,
  • Szlak Historyczny Lasów Królewskiego Miasta Prudnika – ten szlak tworzy pętlę zaczynającą się i kończącą w Prudniku. Prowadzi przez Kapliczną, Okopową oraz Kobylicę, a także Dębowiec. Wzdłuż tej trasy turyści mogą podziwiać granice z Czechami na wschodzie. W rejonie szczytu Zbylut szlak wychodzi z górskich obszarów leśnych i prowadzi w kierunku otwartych przestrzeni, gdzie następnie skręca na północ. Kontynuuje w stronę sanktuarium św. Józefa, aż do centrum Prudnika.

Odkrywanie tych szlaków to doskonała okazja, aby połączyć sport i odpoczynek w otoczeniu natury, ciesząc się jednocześnie niesamowitymi widokami.

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 01.01.2024 r., identyfikator PRNG: 236196
  2. Szczyty [online], goryopawskie.eu [dostęp 01.02.2024 r.]
  3. ABC miejsc [online], goryopawskie.eu [dostęp 01.02.2024 r.]
  4. MarcinM. Domino, Prudniczanie postawili mu pomnik [online], tygodnikprudnicki.pl, 27.10.2010 r. [dostęp 01.02.2024 r.]
  5. MarcinM. Domino, Góra, co ją Kapliczną zwano, „Gazeta Prudnik24”, nr 57, 26.05.2015 r., s. 8
  6. GrzegorzG. Kopij, Park Krajobrazowy „Góry Opawskie”, „Tygodnik Prudnicki”, 19.07.1992 r., s. 4
  7. AndrzejA. Dereń, Coś się dzieje, „Tygodnik Prudnicki”, 22.10.1998 r., s. 20
  8. AndrzejA. Dereń, Flora, „Tygodnik Prudnicki”, 25.03.1999 r., s. 9
  9. AndrzejA. Dereń, Okopowa – góra grodów, „Tygodnik Prudnicki”, 30.04.2008 r., s. 21
  10. AndrzejA. Dereń, Racławicka pętla po raz drugi [online], tygodnikprudnicki.pl, 25.07.2012 r. [dostęp 01.02.2024 r.]
  11. Sanktuarium świętego Józefa, „Tygodnik Prudnicki”, 05.05.1996 r., s. 1
  12. WojciechW. Żukrowski, Wszystko inaczej, „Trybuna Robotnicza”, 11.05.1974 r., s. 4
  13. Tomasz Rzeczycki, Tam, gdzie wiatr pilnuje granicy, w: n.m.p. Magazyn turystyku górskiej, nr 1(130)/2012, s. 53
  14. Park Krajobrazowy. goryopawskie.net.
  15. Mapa szlaku. powiatprudnicki.pl.
  16. Tych miejsc już nie ma [online], goryopawskie.eu [dostęp 01.02.2024 r.]

Oceń: Las Prudnicki

Średnia ocena:4.51 Liczba ocen:22