Wieża Woka to wyjątkowa atrakcja turystyczna, która jest nie tylko symbolem Prudnika, ale również najstarszym zabytkiem w tym mieście. Stanowi ona zarazem najstarszą wieżę zamkową na Górnym Śląsku oraz najstarszą prywatną budowlę obronną na terenie całej Polski.
Położona jest na urokliwym terenie Starego Miasta, dokładniej na Placu Zamkowym. Wieża Woka jest jedynym materialnym śladem, który pozostał po niegdyś istniejącym zamku w Prudniku, co czyni ją miejscem szczególnie interesującym dla turystów oraz miłośników historii.
Historia
Wzniesiony w XIII wieku, zamek gotycki, który dziś znany jest jako Wieża Woka, został zbudowany z inicjatywy czeskiego szlachcica Woka z Rożemberka. Uznawany jest on za założyciela Prudnika, a pierwotnie obiekt ten nosił nazwę Wieża Pogańska. Wieża odgrywała kluczową rolę jako miejsce obrony, z grubością murów oraz wejściem znajdującym się na wysokości 12,5 m, co czyniło ją niemal niezdobytą. Dodatkowo, pełniła funkcję więzienia, a także wykorzystywana była jako magazyn żywności oraz zbrojownia.
Istnieje także inna teoria dotycząca pochodzenia wieży, która, obalona przez Augustina Weltzla w XIX wieku, głosi, że templariusze mieli założyć drewniany zamek Wogendrüssel około roku 1000. Ta wersja jest jednak ewidentnie błędna, ponieważ zakon templariuszy powstał dopiero w 1118 roku. W XIX wieku wieża miała zostać zburzona, jednak pruski oficer, dowiedziawszy się o jej historycznym znaczeniu, zdecydował, aby ją zachować.
Warto również wspomnieć, że podczas pożaru, który miał miejsce 27 sierpnia 1806 roku, zamek spłonął całkowicie, z wyjątkiem wieży. Na terenach, gdzie niegdyś znajdował się zamek, w 1837 roku wzniesiono kompleks stajni garnizonowych.
W 2009 roku Wieża Woka została dokładnie odrestaurowana przez gminę Prudnik. Obecnie pełni funkcję punktu widokowego, a nad jej administracją czuwa Muzeum Ziemi Prudnickiej.
Architektura
Wieża Woka jest niezwykłą konstrukcją typu cylindrycznego, której mury wykonane zostały z cennych kamieni szarogłazu, pozyskiwanych z lokalnych kamieniołomów znajdujących się w malowniczych Górach Opawskich.
Interesującym elementem architektonicznym jest osiemnastokątne zwieńczenie, które zamknięte jest drewnianym gankiem oraz pokryte ostrosłupowym dachem. Na północnej stronie wieży, na jednej z wyższych kondygnacji, umieszczono otwór drzwiowy, ozdobiony eleganckim kamiennym obramieniem.
Wieża ta pełniła funkcję ostatecznej obrony, stworzona z myślą o zapewnieniu schronienia podczas oblężenia zamku. Niemniej jednak, nie była przystosowana do długotrwałego zamieszkania. Uciążliwe warunki związane z grubymi, zimnymi murami, brakiem okien, wysokim położeniem wejścia oraz brakiem wygodnych pomieszczeń znacznie utrudniały życie w niej.
Podstawa wieży ma kształt cylindra o średnicy wynoszącej około 12,5 metra. Grubość jej murów na poziomie fundamentów waha się od 4 do 5 metrów, co świadczy o solidności konstrukcji. Górna część wieży, w odróżnieniu od dolnej, przyjmuje formę ośmioboczną.
Wewnątrz wieży znajduje się loch o średnicy 2 metrów oraz imponującej wysokości wynoszącej 13 metrów. Otwór do lochu umiejscowiono w sklepieniu, co czyni go jeszcze bardziej interesującym. Nad nim mieszczą się dwa pomieszczenia, oddzielone stropami belkowymi, co dodatkowo zwiększa funkcjonalność tej wyjątkowej budowli.
Przypisy
- JanJ. Poniatyszyn, Prudnik: zamknięto Wieżę Woka [online], Radio Opole, 10.05.2018 r. [dostęp 15.05.2021 r.]
- WojciechW. Góra, Prudnik - Wieża Woka - Nasze Sudety [online], naszesudety.pl [dostęp 15.05.2021 r.]
- AndrzejA. Dereń, Tygodnik Prudnicki – Fakty i mity o Wieży Woka [online], www.tygodnikprudnicki.pl, 21.10.2009 r. [dostęp 03.07.2019 r.]
- Wieża Woka – Zakres „Wieże i punkty obserwacyjne” – Slezsko bez hranic [online], www.silesiatourism.com [dostęp 29.03.2018 r.]
- Prądnik, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 27.
- KOMENDA POWITOWA PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ W PRUDNIKU – Historia [online], prudnikstraz.pl.tl [dostęp 28.04.2019 r.]
- Wieża zamkowa, wieża Woka, Prudnik – Zabytek.pl [online], zabytek.pl [dostęp 28.04.2019 r.]
- Wieża Woka – Prudnik – Informator turystyczny, noclegi – www.sudety.info.pl [online], www.sudety.info.pl [dostęp 28.04.2019 r.]
- Wieża Woka – Muzeum Ziemi Prudnickiej [online], www.muzeumprudnik.pl [dostęp 28.04.2019 r.]
- Prudnik – Wieża Woka [online], Górny Śląsk – ciekawe obiekty – warto zobaczyć [dostęp 28.04.2019 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Zabytki":
Willa przy ul. Nyskiej 2 w Prudniku | Willa rodziny Fränkel | Pałac Fipperów w Prudniku | Wieża Bramy Dolnej w PrudnikuOceń: Wieża Woka