Bogusław Pawłowski

---

Życiorys

W 1986 roku Bogusław Pawłowski uzyskał tytuł magistra inżyniera inżynierii biomedycznej na Politechnice Wrocławskiej. Następnie, w 1989 roku, zrealizował swoje studia na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie zdobył tytuł magistra biologii. W 1996 roku obronił pracę doktorską z zakresu nauk biologicznych, a w 2003 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego. W końcu, w 2010 roku, otrzymał tytuł profesora.

Od 1989 roku pracuje w Katedrze Antropologii Uniwersytetu Wrocławskiego, która od 2012 roku funkcjonuje pod nazwą Katedra Biologii Człowieka. W latach 2006–2010 pełnił również funkcję dyrektora Zakładu Antropologii Polskiej Akademii Nauk.

Pawłowski specjalizuje się w badaniach dotyczących mechanizmów ewolucji człowieka oraz biologicznych uwarunkowań ludzkich zachowań i preferencji. Jego szczególna uwaga skupia się na tym, co sprawia, że różne cechy są postrzegane jako atrakcyjne w kontekście doboru płciowego oraz kondycji biologicznej. Analizuje preferencje związane z cechami potencjalnych partnerów seksualnych, pochodząc z ofert matrymonialnych, co obejmuje zarówno aspekty morfologiczne, takie jak wysokość ciała, BMI oraz wskaźnik WHR, jak i cechy behawioralne istotne w procesie doboru płciowego.

W swoich badaniach zaproponował kilka intrygujących hipotez dotyczących ewolucyjnych mechanizmów związanych z człowiekiem, w tym:

• Hipoteza chłodnych nocy,
• Biomechaniczna hipoteza wzrostu ilości podskórnej tkanki tłuszczowej w okolicach bioder i ud u kobiet,
• Hipoteza dodatkowych termoregulacyjnych kosztów wzrostu mózgowia w ewolucji człowieka,
• Zakwestionowanie znaczenia utraty rui i ukrycia objawów owulacji w ewolucji człowieka.

Wskazał również, że subtelne oznaki owulacji nadal istnieją, a atrakcyjność oraz proceptywność kobiety zmieniają się w cyklu menstruacyjnym.

Jego prace naukowe były publikowane w renomowanych pismach, takich jak Nature, PNAS, Proceedings of Royal Society B, Scientific Reports, Current Anthropology, Evolution & Human Behavior, Biological Psychology oraz American Journal of Human Biology. Ponadto, pod jego redakcją ukazała się monografia pt. „Biologia atrakcyjności człowieka”, wydana przez Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Pawłowski ma również na swoim koncie kilka zagranicznych stypendiów naukowych. Wśród nich warto wspomnieć o rocznym stypendium NATO/Royal Society, które realizował na Uniwersytecie w Liverpoolu, a także doświadczeniu zdobytym w Szkocji na Uniwersytecie w St. Andrews oraz w Niemczech na Uniwersytecie w Getyndze.

W 2016 roku jego działalność naukowa została uhonorowana Złotym Krzyżem Zasługi, co stanowi dowód uznania dla jego wkładu w rozwój wiedzy w dziedzinie nauk biologicznych.

Członkostwo w towarzystwach i komitetach naukowych

Bogusław Pawłowski to postać o znaczącym wkładzie w rozwój nauk przyrodniczych, a jego aktywność w różnych organizacjach naukowych świadczy o jego pasji i zaangażowaniu.

Wśród najważniejszych osiągnięć w zakresie członkostwa w towarzystwach i komitetach naukowych wyróżniają się następujące organizacje:

• Polskie Towarzystwo Nauk o Człowieku i Ewolucji (PTNCE) – jeden z założycieli tej ważnej instytucji,
• European Human Behaviour and Evolution Association (EHBEA),
• Polskie Towarzystwo Antropologiczne,
• Członek Komitetu Biologii Środowiskowej i Ewolucyjnej PAN,
• Członek Komitetu Antropologii PAU.

Działalność popularnonaukowa

Jako popularyzator nauki, Bogusław Pawłowski ma na swoim koncie wiele osiągnięć, w tym współautorstwo książki zatytułowanej „Nagi umysł. Dlaczego jesteśmy, jacy jesteśmy. Ludzka natura bez złudzeń”, która powstała we współpracy z Ulanowskim w 2016 roku. Publikacja ta porusza fascynujące zagadnienia dotyczące ludzkiej natury oraz jej złożoności.

W ciągu swojej kariery odwiedził wiele prestiżowych wydarzeń, co zaowocowało licznymi wyróżnieniami. W 2009 roku uhonorowano go tytułem „Naukowiec przyjazny mediom”, przyznany przez Polskie Stowarzyszenie Dziennikarzy Naukowych. W 2016 roku Pawłowski zdobył główną nagrodę „Popularyzator Nauki” w konkursie organizowanym przez Polską Agencję Prasową oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, co świadczy o jego znaczącym wkładzie w popularyzację wiedzy.

W podziękowaniu za całokształt swojej działalności, w 2016 roku otrzymał Złoty Krzyż Zasługi, a w 2017 roku został wyróżniony Medalem Komisji Edukacji Narodowej. Te nagrody świadczą o jego zaangażowaniu w rozwój nauki oraz edukację społeczeństwa.

Wybrane publikacje

Znajomość opublikowanych prac naukowych Bogusława Pawłowskiego jest kluczowa dla zrozumienia jego wkładu w badania dotyczące ewolucji, biologii człowieka oraz zachowań społecznych. Poniżej przedstawiono wybrane publikacje, które ilustrują jego różnorodne zainteresowania badawcze.

• Pawłowski B., Ch. Lowen, R. Dunbar (1998) – Rozmiar neokorteksu, umiejętności społeczne oraz sukces matrymonialny u samców naczelnych, Behaviour, 135 (3): 357-368,
• Pawłowski B., Dunbar R. (1999) – Wpływ wartości rynkowej na wybory matrymonialne u ludzi, Proceedings of Royal Society, London B., 266: 281-285,
• Pawłowski B. (1999) – Utrata oestrus i ukryta owulacja w ewolucji człowieka: zarzut wobec hipotezy doboru seksualnego, Current Anthropology 40: 257-275,
• Pawłowski B. (1999) – Trwałe piersi jako efekt uboczny zwiększenia tkanki tłuszczowej podskórnej w ewolucji człowieka, HOMO, vol. 50/2, s. 149–162,
• Pawłowski B., Dunbar R.I.M., Lipowicz A. (2000) – Wysocy mężczyźni mają większy sukces reprodukcyjny, Nature 403: 156,
• Pawłowski B. (2001) – Ewolucja tłuszczu glutealno-udowego i równowaga podczas ciąży u dwunożnych Homo, Current Anthropology, 42: 572-574,
• Pawlowski B., Kozieł S. (2002) – Wpływ cech oferowanych w osobistych ogłoszeniach na wskaźniki odpowiedzi, Evolution and Human Behavior 23:139-149,
• Pawlowski B., Grabarczyk M. (2003) – Centrum masy ciała a ewolucja kształtu ciała kobiety, American Journal of Human Biology 15:144-150,
• Pawlowski B. (2003) – Zmienne preferencje dla dimorfizmu płciowego w wysokości jako strategia zwiększania bazy potencjalnych partnerów u ludzi, Proceedings of Royal Society London B., 270:709-712,
• Pawlowski B. (2004) – Częstość występowania bólu menstruacyjnego w stosunku do życiorysu reprodukcyjnego kobiet z wiejskiej społeczności Majów, Annals of Hum. Biology, 31:1-8,
• Pawłowski B. (2005) – Utrata ciepła z głowy w okresie niemowlęcym jako koszt encefalizacji, Current Anthropology 46(1): 136-141,
• Pawlowski B., Dunbar R.I.M (2005) – Wskaźnik talii do bioder w porównaniu do BMI jako predyktory sprawności u kobiet, Human Nature 16(2):164-177,
• Pawłowski B., Jasieńska G. (2005) – Preferencje kobiet w zakresie dimorfizmu płciowego w wysokości zależą od fazy cyklu menstruacyjnego i oczekiwanej długości związku, Biological Psychology 70(1):38-43,
• Sorokowski P., Pawłowski B. (2008) – Adaptacyjne preferencje dla długości nóg u potencjalnego partnera, Evolution & Human Behavior, 29:86-91,
• Borkowska B. & Pawłowski B. (2011) – Częstotliwość głosu kobiety w kontekście postrzegania dominacji i atrakcyjności, Animal Behaviour 82: 55-59,
• Żelaźniewicz A. & Pawłowski B. (2011) – Atrakcyjność rozmiaru biustu u kobiet w kontekście orientacji socjo-seksualnej (ograniczonej w przeciwieństwie do nieograniczonej), Archives of Sexual Behavior, 40:1129–1135,
• Pawłowski, B., Nowak, J., Borkowska, B., Drulis-Kawa, Z. (2014) – Morfologia ciała człowieka, powszechność potencjalnych patogenów bakteryjnych nosogardzieli oraz zasada handicappingu immunokompetencyjnego, American Journal of Human Biology, 26:305-310. DOI: 10.1002/ajhb.22510,
• Pawłowski, B. & Nowaczewska W. (2015) – Pochodzenie Hominini i domniemane czynniki selekcyjne działające na wczesnych homininach. W: Handbook of Paleoanthropology (red. Henke, W. & Tattersall, I.) DOI 10.1007/978-3-642-27800-6_46-6, Springer-Verlag Berlin Heidelberg,
• Żelaźniewicz A. & Pawłowski B. (2015) – Rozmiar biustu i asymetria w czasie ciąży w zależności od płci płodu, American Journal of Human Biology. 27(5): 690–696. DOI: 10.1002/ajhb.22716,
• Żelaźniewicz A., Borkowska B., Nowak J., Pawłowski B. (2016) – Poziom progesteronu, liczba leukocytów i wrażliwość na odrazę w cyklu menstruacyjnym, Physiology & Behavior 161: 60–65,
• Małecki W., Pawłowski B. & Sorokowski P. (2016) – Ficja literacka wpływa na postawy wobec dobrostanu zwierząt, PLoS ONE 11(12),
• Pawłowski B., Nowak J., Borkowska B, Augustyniak D., Drulis-Kawa Z. (2017) – Wysokość ciała a skuteczność immunologiczna: testowanie wysokości ciała jako sygnału jakości biologicznej, Proceedings of the Royal Society B-Biological Sciences. 284:20171372.

Te publikacje witają w świat badań nad ewolucją człowieka i dostarczają cennych informacji na temat relacji między biologicznymi a społecznymi aspektami życia. Przyczyniają się do poszerzenia naszej wiedzy na temat tego, jak ewolucja kształtuje ludzkie zachowania i preferencje.

---

Oceń: Bogusław Pawłowski

---